Đã bao giờ bạn nghe đến từ "Kì thị"? Hẳn là rất nhiều. Đặc biệt là với những người trong cộng đồng LGBT. Hàng ngày bạn thấy những thông điệp "Không kì thị", "Không phân biệt đối xử". Khi tranh luận bạn cũng gặp những câu như "Mình không kì thị đâu nhưng mà...".
Nhưng bạn có biết rằng những hành động nào được coi là kì thị? Bạn có biết, sự kì thị gần như có ở tất cả mọi người, người ta chỉ khác nhau ở chỗ biết nhận ra và hạn chế chúng hay không? Vậy thế nào mới là kì thị?
Sự kì thị, cũng chính là sự phân biệt đối xử. Đó là những hành vi, thái độ hướng tới một người hoặc nhóm người dựa trên sự phân biệt giới, tầng lớp và đẳng cấp. Người kì thị thường có xu hướng hạ thấp, coi thường, hay loại bỏ những quyền cơ bản của nhóm người bị kì thị - những quyền mà đáng lẽ tất cả mọi người phải cùng được hưởng. Sự kì thị là hệ quả của định kiến, được thể hiện bằng lời nói, hành động và thái độ.
Nói đơn giản, khi bạn cho rằng một nhóm người nào đó đáng bị đối xử bất công, hay cho rằng nhóm người đó không được làm một việc gì mà tất cả mọi người đều có thể làm, thì đó chính là sự kì thị.
ảnh sưu tầm |
Người ta thường nhắc đến kì thị như là một hành động cụ thể như: đánh đập, lăng mạ... Nhưng thực ra, đó chỉ là những hành động cực đoan của sự kì thị. Kì thị nói chung có thể được thể hiện qua rất nhiều hành động, lời nói, hay thái độ của người ta, thậm chí, ta có những hành động thể hiện sự kì thị mà không ý thức được rằng mình đang kì thị. Hãy thử lấy một vài ví dụ đơn giản:
- Bạn thấy một cặp đôi cùng giới thể hiện tình cảm nơi công cộng (cầm tay, cười đùa, mặc áo đôi...), bạn có cho rằng họ "làm lố"? Cùng những hành động đó, nhưng lại là cặp đôi khác giới, bạn lại thấy bình thường? Điều gì khiến bạn nghĩ cặp đôi cùng giới kia lại không được thể hiện tình cảm như một cặp đôi khác giới?
- Đã bao giờ bạn mặc một chiếc áo LGBT mà bị người thân/bạn bè cấm cản vì "làm quá"? Điều gì khiến người ta nghĩ rằng bạn không thể mặc áo LGBT đi chơi hay ở nhà; trong khi đó cũng những chiếc áo mang tính "đồng phục" khác như áo in cờ Việt Nam, áo hội từ thiện, hay đồng phục trường, đồng phục lớp lại có thể được mặc một cách tự do?
- Một nhóm bạn đồng tính tỏ ra coi thường, khinh miệt và liên tục phỉ báng một bạn song tính, kiên quyết không cho làm quen vì cho rằng: "Song tính lăng nhăng, hôm nay làm chồng cô này mai làm vợ anh khác."
- Những anh chàng luôn tỏ ra mình nam tính, mạnh mẽ, thuộc đẳng cấp hơn hẳn những anh chàng yếu thế hơn, nữ tính hơn; họ chỉ chơi với những người nam tính, mạnh mẽ khác và luôn luôn trong trạng thái khinh bỉ, coi thường và nhất quyết không tiếp xúc với những người "ẻo lả", những người mà họ còn chưa biết là ai.
- Những nhà hoạt động về LGBT thường bị chỉ trích rằng họ "rảnh", "không có việc gì để làm", và luôn phải đối mặt với những lời "dạy bảo" rằng: "Hãy lấy số tiền, thời gian đó mà đi làm từ thiện"; "Hãy lấy những tài năng, công sức đó mà cống hiến, mà sống tốt." Điều gì khiến bạn nghĩ rằng vận động quyền LGBT lại không phải, hay thấp kém hơn việc đi làm thiện nguyện, cống hiến cho xã hội? Điều gì khiến bạn nghĩ rằng họ đang làm việc xấu, sống xấu?
Và cuối cùng, sự kì thị từ người ngoài, từ xã hội, không thể có sức ảnh hưởng và gây tổn thương lớn như sự kì thị từ người nhà, từ chính những người bạn, người thân yêu ở xung quanh mình. Hãy dành một vài phút và suy nghĩ xem, chính bản thân bạn, liệu có đang kì thị, coi thường và làm tổn thương một người thân nào xung quanh mình hay không?
- Những nhà hoạt động về LGBT thường bị chỉ trích rằng họ "rảnh", "không có việc gì để làm", và luôn phải đối mặt với những lời "dạy bảo" rằng: "Hãy lấy số tiền, thời gian đó mà đi làm từ thiện"; "Hãy lấy những tài năng, công sức đó mà cống hiến, mà sống tốt." Điều gì khiến bạn nghĩ rằng vận động quyền LGBT lại không phải, hay thấp kém hơn việc đi làm thiện nguyện, cống hiến cho xã hội? Điều gì khiến bạn nghĩ rằng họ đang làm việc xấu, sống xấu?
Và cuối cùng, sự kì thị từ người ngoài, từ xã hội, không thể có sức ảnh hưởng và gây tổn thương lớn như sự kì thị từ người nhà, từ chính những người bạn, người thân yêu ở xung quanh mình. Hãy dành một vài phút và suy nghĩ xem, chính bản thân bạn, liệu có đang kì thị, coi thường và làm tổn thương một người thân nào xung quanh mình hay không?
TonyMew